Ongevaccineerde vrouwen die nooit rubella (rodehond) hebben gehad kunnen tijdens de zwangerschap nog besmet raken. Rubella tijdens de zwangerschap kan leiden tot het congenitaal rubellasyndroom en ernstige aangeboren afwijkingen bij de ongeboren baby. Binnen de reformatorische gezindte komen rubellaepidemieën regelmatig voor. De laatste rubellaepidemie in Nederland was in 2004-2005, waarin 11 kinderen geboren werden met het congenitaal rubellasyndroom.
In een mixed-methods onderzoek is onder ongevaccineerde reformatorische vrouwen gekeken naar hun persoonlijke ervaringen met rubella. Daarbij is gekeken of deze vrouwen de antistoftest op rubella zouden accepteren als deze aangeboden zou worden. Tevens is onderzocht of ze een rubellavaccinatie zouden accepteren, indien uit de test zou blijken dat ze nog vatbaar zijn voor rubella.
Voor het onderzoek vulden 167 ongevaccineerde reformatorische vrouwen tussen de 18 en 40 jaar een vragenlijst in. Daarnaast zijn 10 ongevaccineerde reformatorische vrouwen geïnterviewd.
Uit de vragenlijsten en interviews blijkt dat driekwart (74%) van de vrouwen ervaring heeft met rubella. Bijna 70% van de vrouwen denkt dat ze geen rubella meer kan krijgen, en 24% van de vrouwen twijfelt hierover. De meeste vrouwen wisten (vrijwel) zeker dat ze rubella hebben gehad, omdat hun ouders dat vertelden. Het was niet altijd duidelijk of het echt om rubella ging of een andere ‘vlekjesziekte’. Maar een paar vrouwen kregen ooit een rodehond antistoftest aangeboden.
Meer dan de helft van de vrouwen (56%) twijfelt of ze een rodehond antistoftest zou laten doen als deze aangeboden werd. 23% van de vrouwen zou de test zeker niet willen, en 21% van de vrouwen zou de test zeker wel willen. Wanneer de test zou uitwijzen dat ze nog rubella kon krijgen, dan wilde 41% van de vrouwen geen vaccinatie tegen rodehond. Slechts 4% van de vrouwen wil dit wel. De rest van de vrouwen (55%) twijfelt hierover.
Vrouwen noemen verschillende religieuze reden om niet gevaccineerd te willen worden. Daarbij ervaren ze rodehond niet als direct gevaar, omdat er op dit moment geen rodehond voorkomt. Als er een rodehonduitbraak zou zijn, dan willen de vrouwen wel informatie over rodehond en hoe ze besmetting kunnen voorkomen.
Op basis van de resultaten adviseren de onderzoekers verloskundigen en andere zorgverleners om ongevaccineerde vrouwen te informeren over rubella, de antistoftest en vaccinatie. Vrouwen die twijfelen of ze zich willen laten testen en vaccineren, moeten ondersteuning aangeboden krijgen bij maken van deze keuze volgens de onderzoekers.
Resultaten
Artikel: Considerable doubt about rubella screening and vaccination among unvaccinated orthodox protestant women: a mixed-methods study
Betrokken medewerkers
Dit onderzoek wordt uitgevoerd door Anne de Munter, Voormalig onderzoeker bij Academische werkplaats AMPHI Radboudumc in samenwerking met GGD Gelderland-Zuid, Radboudumc en Maastricht University. Het onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door financiële steun van RIVM regio gelden.